Basisinkomen: Doe-het-zelf!

Basisinkomen is een ‘hot topic’! We beginnen namelijk te beseffen dat het niet kunnen krijgen van betaald werk ons binnenkort allemaal kan overkomen.

Hoe zit dat?

  1. In de economische crisis van nu is er niet genoeg (betaald) werk voor iedereen, zeker niet met de manier waarop we werk nu verdelen.
  2. Steeds meer betaald werk wordt ‘geoutsourcet’ naar lage lonen landen.
  3. Robots, Artificial Intelligence en computers nemen werk – banen – van ons over en/of doen dat zelfs beter.
  4. Bij de keuzes in ons huidige sociaal-economisch systeem is de financiële zorg voor langdurig werklozen onbetaalbaar. Het oerwoud van voorzieningen, regels en instanties is peperduur.
  5. Steeds meer mensen hebben genoeg van een systeem dat is gebaseerd op individualisme, wantrouwen en sancties, in plaats van solidariteit, vertrouwen en aanmoedigen.

Als dit ons boven het hoofd hangt, hoe regelen we dan toch onze bestaanszekerheid?

Op dit moment is het gros  van de inspanningen gericht op het tóch betaald aan het werk krijgen van iedereen. Daar moet je harder je best voor doen, (gedwongen) tegenprestaties voor leveren, sancties en boetes aanvaarden, en solliciteren, solliciteren, solliciteren. De creatieve speelruimte die uitkeringsgerechtigden krijgen is klein. Deze aanpak levert nog niet zoveel op.

De afgelopen jaren hielp ik langdurig werklozen naar  de arbeidsmarkt door een kansrijk netwerk om hen heen te bouwen. Daarmee heb ik succes geboekt, omdat werkzoekenden en werkgevers elkaar direct vinden in zo’n netwerk. Toch zie ik teveel gemotiveerde deelnemers simpelweg niet aan betaald werk komen, terwijl ze wel het nodige te bieden hebben. Er is ook ongelofelijk veel zinvol werk te doen dat niet betaald wordt. Er moeten betere oplossingen zijn die daadwerkelijk ruimte geven tot ‘meedoen naar vermogen’. Een oplossing die ‘arbeid’ en ‘inkomen’ loskoppelt.

Basisinkomen en Bijstand

Ik geloof dat ‘Basisinkomen voor iedereen’ zo’n oplossing is. Zie mijn eerdere blog ‘Het einde van de kwetsbare burger en de bevrijding van de sociale professionals’ .

Er zijn al 53 gemeenten die willen experimenten met basisinkomen voor mensen in de bijstand!  Beleid en regelgeving laten tests met een ‘echt’ basisinkomen nu nog niet toe. Ik moedig de overheid van harte aan om dit pad verder te bewandelen. Het kan echter nog even duren voordat het zover is.

Intussen kunnen ondernemers en burgers zelf stappen nemen naar een ‘Doe-Het-Zelf-Basisinkomen’.

Hoe dan?

De inspiratie krijgen we vanuit de deeleconomie, social networks, en de wereld van de coöperaties. Daarin denkt men vanuit ‘overvloed’. Waar overvloed is, ontstaat ruimte en behoefte om te delen.

De eerste tekenen bestaan al en wijzen de weg:

  • Er zijn mensen die daadwerkelijk leven en werken met een basisinkomen. Zij doen dit met behulp van Crowdfunding. In Nederland zijn dat bijvoorbeeld Sjir Hoeijmakers en Frans Kerver.
  • Onder ZZP-ers geniet het Broodfonds een groeiende populariteit, een onderlinge verzekering voor basisinkomen bij ziekte.
  • De Deeleconomie is een sterk groeiende sector. De behoefte en bereidheid tot delen neemt toe. ‘Hebben’ is steeds minder belangrijk. Het gaat om ‘toegang tot’ via een netwerk.  Een basisinkomen geeft mensen vrijheid om hun tijd, energie en vaardigheden vrij te delen en daarvoor veel terug te krijgen, zelfs geld!
  • Coöperaties verdelen hun ‘overschotten’ in de community van hun klanten. In plaats van winstmaximalisatie, geldt daar de economie van genoeg, van delen en elkaar versterken. Ook traditionele bedrijven ontdekken dat de groeiende kloof tussen arm en rijk slecht is voor ‘business’. Zij kunnen leren van coöperaties. Bijdragen aan herverdeling van middelen komt de koopkracht van potentiële klanten rechtstreeks ten goede!
  • Ultrarijken kiezen als ware filantropen vaak een ‘goed doel’ om hun overschotten aan te besteden. Denk aan kankeronderzoek, sport voor gehandicapte kinderen, of het uitbannen van malaria. Ook Nederlandse ondernemers laten hun sociale gezicht zien, bijvoorbeeld via eigen fondsen. Daarmee dragen zij bij aan oplossingen voor prangende wereldproblemen. Zou een gelijkere verdeling van inkomen ook een geweldig goed doel kunnen zijn? Ik voorzie een Fonds ‘Basisinkomen voor Iedereen’!

Kortom, het gaat om delen van het ‘meer dan genoeg’ en om solidariteit en zorg voor elkaar. Vanuit het besef dat als iedereen het goed genoeg heeft, het ook beter gaat met jou!

Ik kreeg mijn inspiratie bij het lezen van onderstaande artikelen. Laten ze je vooral op nog meer haalbare ideeën brengen!

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.